นกเงือกกรามช้าง หรือ นกกู๋กี้ (Wreathed Hornbill, Rhyticeros undulatus )

ลักษณะและอุปนิสัย


นกเงือกกรามช้าง นกเงือกกรามช้าง มีขนาด 110 เซนติเมตร มีขนาดเล็กกว่านกกกเล็กน้อย โหนกเตี้ยแบนมีลอนหยัก จำนวนลอนแล้วแต่อายุของนก จำนวนลอนบ่งบอกถึงอายุของนก คืออายุ 1 ปี มี 1 ลอน นกเงือกกรามช้างที่เคยพบในธรรมชาติมีจำนวนลอนมากที่สุดคือ 10 ลอน ขนตามตัวและปีกสีดำ หางขาวปลอด ปากด้านข้างมีรอยหยัก ตัวผู้มีขนส่วนท้ายทอยสีน้ำตาลเข้ม หน้า ขมับและคอขาว ถุงใต้คอสีเหลืองมีขีดดำด้านข้าง ตัวเมียมีขนสีดำปลอด ยกเว้นหางขาว ถุงใต้คอสีฟ้าและมีขีดดำด้านข้าง ตัววัยรุ่นเหมือนตัวเต็มวัยจำนอนลอนของโหนกไม่เกิน 3 ลอน ปากด้านข้างมีรอยหยักน้อยหรือเกือบไม่มีเลย ลูกนกตอนแรกออกจากรังมีสีขนเหมือนนกตัวผู้ ถุงใต้คอสีเหลืองมีรอยสีดำเป็นขีดจางๆ

นกกู๋กี๋ชอบกินผลไม้เป็นส่วนใหญ่ บินได้ไกลมาก หากินได้ทั่วไปจนได้ชื่อว่าเป็น “ยิบซีแห่งพงไพร” นอกฤดูผสมพันธุ์ชอบอยู่รวมตัวกันเป็นฝูงใหญ่ ที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่เคยนับได้ถึงกว่า 1000 ตัว เมื่อ พ.ศ. 2527 เสียงร้อง เอิก เอิ๊ก เอิก เอิ๊ก นกกู๋กี๋ชอบอาศัยอยู่ตามป่าดงดิบจากที่ราบจนถึงที่สูง 1800 เมตรจากระดับน้ำทะเล แต่อาจพบได้ในป่าเบญจพรรณ แต่ยังพบตามเกาะต่างๆ อีกด้วย

อาหาร


นกเงือกกรามช้าง ชอบกินผลไม้เป็นอาหารหลัก เช่น ไทร ยางโอน หว้า ตาเสียเล็ก สุรามะริด ตาเสือใหญ่ มะอ้า พิพวน มะเกิ้ม ส้มโมง ฯลฯ กินอาหารจำพวกสัตว์บ้างไม่มากนัก ได้แก่แมลงต่างๆ

การทำรังและเลี้ยงลูก


นกเงือกกรามช้าง ที่อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ นกกู๋กี๋เริ่มทำรังในเดือนมกราคม ลูกนกออกจากโพรงรังในเดือนพฤภาคมหรือมิถุนายน พฤติกรรมการเลี้ยงลูกเป็นแบบ พ่อนกเลี้ยงเพียงตัวเดียว โดยพ่อจะเลี้ยงดูแม่นกและลูกนก เลี้ยงลูกเพียว 1 ตัว ส่วนแถบเทือกเขาบูโด (นราธิวาส) นกกู๋กี๋เริ่มทำรังราวเดือน มีนาคม-เมษายน ลูกนกออกจากรังราวเดือนกรกฏาคม มักพบทำรังในต้นไม้วงศ์ไม้ยาง

Wreathed Hornbill